Odkryć Dziedzictwo. Śladami historii Bełku

Cele zadania

Zadanie miało na celu przybliżyć ciekawe wydarzenia i postacie związane z historią Bełku, czyli:

• pobyt generała Władysława Sikorskiego na terenie miejscowości,
• Bronisławę (Juliuszową) Albinowską, matkę inż. Bronisława Albinowskiego, właściciela Dóbr Rycerskich w Bełku w latach 1922-1939, a także autorkę książek o tematyce kulinarnej,
• Eleonorę Lucas, córkę Alfonsa Lucas, właściciela Dóbr Rycerskich w Bełku w latach 1890-1922.

Ponadto zadanie miało także ukazać najważniejsze zabytki miejscowości:

• zabytkowy drewniany kościół pw. św. Marii Magdaleny z XVIII w.,
• stary cmentarz przy kościele pw. św. Marii Magdaleny z nagrobkami z XIX i początku XX wieku,
• gródek stożkowaty z XIII/XIV w., na którym znajduje się kaplica z grobowcem wybudowana przez właścicieli Bełku w XIX w.

Działania

W dniu 18 września 2021 r. zorganizowano piknik historyczny, który został wpisany do harmonogramu wydarzeń odbywających się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, czyli imprezy będącej wspólną inicjatywą Rady Europy oraz Unii Europejskiej mającej na celu promowanie zabytków.

Działania, które zaplanowano w zadaniu, podzielono na bloki tematyczne: Zobacz Dziedzictwo, Zasmakuj Dziedzictwa, Doświadcz Dziedzictwa oraz Posłuchaj Dziedzictwa.

W ramach bloku Zobacz Dziedzictwo uczestnicy pikniku mieli okazję zwiedzić wystawy poświęcone:

• postaci generała Władysława Sikorskiego i jego pobycie w Bełku,
• rodzinie Albinowskich (w starym kościele, w dzwonnicy),
• działaniom podejmowanym w ostatnich latach na rzecz ratowania bezcennych zabytków w Bełku (mur w ogrodzie farskim).

Przede wszystkim była możliwość zwiedzania bełkowskich zabytków z przewodnikiem, czyli zabytkowego drewnianego kościoła pw. św. Marii Magdaleny wraz z przylegającym do niego starym cmentarza oraz Wzgórza Lukasów. Miejsca te są niezwykle ciekawe ze względu na swoją historię, symbolikę, ale także skrywane tajemnice, które od wielu lat ciekawią mieszkańców.

Oprócz tego wystawę zorganizowała Ochotnicza Straż Pożarna w Bełku o tematyce związanej z historią pożarnictwa na terenie gminy, zaś grupa rekonstrukcyjna zorganizowała stanowisko dydaktyczno-szkoleniowe w zakresie proobronnym i ratownictwa medycznego, w którym uczestnicy mieli między innymi okazję zapoznać się z starymi pojazdami i ówczesną bronią.

Uczestnicy wydarzenia mieli również okazję zobaczyć stare, zabytkowe, samochody.

Do bloku Zasmakuj Dziedzictwa weszły warsztaty kulinarne oraz pokaz Koła Gospodyń Wiejskich w Bełku, podczas których uczestnicy mieli okazję zapoznać się z lokalnie występującymi roślinami i ich właściwościami oraz wartościami w kuchni, a także była to okazja do przedstawienia sylwetki Bronisławy (Juliuszowej) Albinowskiej, matki inż. Bronisława Albinowskiego, jednego z właścicieli Bełku, i jej przepisów z wydawanych książek kucharskich.

Natomiast gospodynie z Bełku zaprezentowały potrawy przygotowane według własnych receptur, jak i przepisów Juliuszowej Albinowskiej, np. zupa proboszczowska.

Blok Doświadcz Dziedzictwa obejmował:

• warsztaty kulinarne, które były okazją do zapoznania się z poradami i przepisami zawartymi w książce Albinowskiej,
• widowisko plenerowe poświęcone przyjazdowi generała Władysława Sikorskiego do Bełku i jego pobycie w miejscowości (Sikorski w trakcie pobytu w Bełku brał udział w wielu gościnach i biesiadach, uczestniczył we Mszy św. oraz wizytował dobra Albinowskiego), postaci Juliuszowej Albinowskiej oraz Eleonory Lucas, córki Alfonsa Lucasa, właściciela Bełku (Eleonora została pochowana w grobowcu rodzinnym na tzw. kopcu),
• quest, a więc edukacyjną grę terenową łącząca w sobie elementy nauki i zabawy, a przede wszystkim w ciekawy i angażujący uczestników sposób przybliżający historię danego miejsca. Został stworzony przez Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach, a skierowany był do dzieci i ich rodziców. W ten sposób rodziny odkrywały i poznawały lokalne dziedzictwo kulturowe,
• warsztaty kreatywne - adresowane dla najmłodszych uczestników wydarzenia, w łatwy i przystępny sposób przybliżyły im ich małą ojczyznę, udowadniając, że poznawanie zabytków może być wspaniałą zabawą.

Posłuchaj Dziedzictwa to blok, w którym uczestniczy mogli poznać historię zabytkowego kościoła w Bełku, symbole na nagrobkach na otaczającym go cmentarzu, gródek stożkowaty, zwanym kopcem lub Wzgórzem Lukasów, z kaplicą i kryptą, tajemnice, które skrywa (między innymi zagadkowy tunel prowadzący do kościoła). To wszystko podczas zwiedzania z przewodnikiem. W trakcie tych wydarzeń dostępny był tłumacz języka PJM.

Ponadto była okazja po posłuchania tradycyjnych śląskich piosenek w wykonaniu Koła Gospodyń Wiejskich w Bełku oraz świętowania przy dźwiękach orkiestry dętej kopalni KWK "Anna" z Rydułtów - było to nawiązanie do czasów, gdy właściciele miejscowości (począwszy od Johna Baildona po inż. Bronisława Albinowskiego) posiadali liczne kopalnie na pobliskim wzgórzu Ramża. Orkiestra nie tylko zagrała pieśni górnicze, ale też przedstawiła ówczesne melodie, z lat 20 i 30 XX w., tak aby uczestnik mógł poznać muzykę, przy której ówcześni ludzie się bawili.

Po zakończeniu widowiska plenerowego nastąpiło wspólne biesiadowanie z Kapelą z Naszego Miasteczka, w tym przy ognisku, która zaśpiewała tradycyjne śląskie piosenki.

Całość wydarzenia była prowadzona przez konferansjera, który między innymi wprowadzał uczestników w kolejne punkty programu.

Partnerzy

• Parafia pw. św. Jana Sarkandra w Bełku,
• Instytut Mysli Polskiej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach,
• Muzeum im. o. Emila Drobnego w Rybniku,
• Miejski Ośrodek Kultury w Czerwionce-Leszczynach.

Całkowita wartość zadania wynosiła 23 350,00 zł, z tego:

• 20 800,00 zł - dofinansowanie Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny,
• 2 550,00 zł - środki własne finansowe.

Zadanie "Odkryć Dziedzictwo. Śladami historii Bełku" dofinansowano ze środków Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny.